Ontwikkeling van laadinfra | Zuid-Limburg Bereikbaar | Slimme, duurzame en veilige mobiliteit

Natuur en Milieu: rapport Duurzame Distributiecentra

De elektrificatie van het vrachttransport over de weg zal resulteren in een substantiële elektriciteitsvraag. Het grootste deel van de laadbehoefte ontstaat op de circa 4.000 bedrijventerreinen in Nederland. Ongeveer 70% van de laadbehoefte voor de logistieke sector wordt verwacht op privaat terrein bij distributiecentra. De potentie voor opwek van zonnestroom op daken van distributiecentra in Nederland wordt in een recente studie geschat op +/- 5 TWh per jaar. Hiermee zou in potentie ongeveer de helft van het jaarlijkse aantal vrachtwagenkilometers in Nederland elektrisch kunnen worden gevoed. Het bevorderen van eigen opwek van zonnestroom in combinatie met elektrisch laden op distributiecentra biedt maatschappelijke meerwaarde en zorgt voor een versnelling van elektrisch vrachttransport, aangezien:

zon-op-dak bijdraagt aan het maatschappelijk draagvlak voor de energietransitie;
de combinatie met elektrisch laden lokaal netcongestie kan voorkomen of beperken;
een gecombineerde grootverbruikersaansluiting netwerkkosten scheelt en mogelijk tijd en geld, als daardoor geen nieuwe of verzwaarde aansluiting nodig is.
opladen met zelf opgewekte zonnestroom een besparing oplevert in vergelijking met netstroom en meer prijszekerheid biedt;
lokaal opgewekte groene stroom goed is voor het verlagen van de carbon footprint van bedrijven en in steeds meer gevallen een meerwaarde biedt voor de klant;
het resulteert in een hogere waarde voor het vastgoed en mogelijkheden tot het leveren van nieuwe (energie) diensten.

Overheden, netbeheerders en ondernemers zijn samen verantwoordelijk om de transitie naar elektrisch vervoer te doen slagen. Iedere stakeholder heeft daarbij een eigen rol en mogelijkheden om deze overgang te faciliteren, ondersteunen en stimuleren. Wat kunnen de verschillende stakeholders doen om te zorgen dat de combinatie zon-op-dak en elektrisch laden op distributiecentra daadwerkelijk een versnelling geeft aan de transitie naar elektrisch transport?

Eisen voor toekomstbestendige laadinfrastructuur verkenning

Overheidsbeleid zorgt voor versnelling van elektrische logistiek. De markt van bestelwagens N1 is de hardst groeiende in laadbehoeften. Laadinfra moet zich net zo snel gaan ontwikkelen als de elektrische voertuigen.

Om te zorgen dat oplaadpunten toekomstbestendig zijn dient er aan een aantal eisen te worden voldaan. Lees met welke eisen je als bedrijf rekening moet houden bij de aanschaf van laadinfrastructuur. Deze verkenning is uitgevoerd in opdracht van Topsector Logistiek en het ministerie van I en W en baseert zich op de huidige stand van elektrische logistiek en laadinfrastructuur in Nederland en de relevante ontwikkelingen zowel nationaal als internationaal.

Type laadinfrastructuur: Omschreven welke type laadinfrastructuur locaties er zijn voor elektrische logistiek.
Er zijn zeven verschillende type laadlocaties voor verschillende soorten voertuigen (bestel- licht of zware vrachtwagens). Het merendeel laadt op private locaties, daar zal op moeten worden ingezet.
Technische, organisatorische en ruimtelijke eisen: eisen aan laadinfrastructuur worden vanuit de logistieke partijen bekeken. Deze eisen worden onderscheiden in direct te implementeren eisen en de toekomstgerichte eisen die nog moeten worden ontwikkeld door de EV- en oplaadmarkt. Daaruit volgen concrete minimale eisen op basis waaruit conclusies en aanbevelingen volgen.
- Houdt rekening met eisen uit verschillende voertuig categorieën, maar met name N1 waar de urgentie het grootst is.
- Standaardisatie voor laadinfrastructuur vraagt om actie vanuit de stakeholders van de NAL-werkgroep logistiek.
- Standaardisatie van laadinfrastructuur kan zorgen voor efficiënter ruimtegebruik.
- Naast de operatie van voertuigen, dient ook de beschikbare netcapaciteit leidend te zijn. Manieren om zo efficiënt mogelijk om te gaan met de beschikbare capaciteit zijn noodzakelijk bij grote laad locatie.

Roadmap Logistieke Laadinfra

Met het Klimaatakkoord en de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) als leidraad, wordt in deze roadmap verkend hoe die groei er de komende jaren uit gaat zien en wat hiervoor nodig is. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in drie categorieën voertuigen.

Het aantal laadpunten voor lichte logistieke voertuigen moet groeien naar circa 260 duizend in 2030. Voor zware logistieke voertuigen ligt dit aantal op ongeveer 14 duizend. Voor binnenvaart worden deze cijfers op dit moment nog berekend.

In de roadmap onderscheiden we daarom per categorie vier fasen: opstartfase; basisnetwerk; opschaling; jongvolwassen markt.

Lichte voertuigen
- Gebruik bestaande laadinfrastructuur: in hoeverre is deze bruikbaar voor logistieke voertuigen?
- Vertaling naar laadvisies en actieplannen van de zes NAL-regio’s en de bijbehorende gemeenten.
- Aanvullend op het bestaande basisnetwerk voor personenauto’s, opschaling in/rond ZE-zones en op plaatsen waar bedrijven zijn gevestigd die ZE-zones bedienen.
- Verspreiding en opschaling van publieke en private laadinfrastructuur in heel Nederland
- Verdichting van het netwerk in ZE-zones en de rest van Nederland.
Zware voertuigen
- Inventarisatie en opstellen van prognoses van de laadbehoefte van zwaar transport.
- Ontwikkeling en demonstratie van schaalbare best practices
- Vertaling van prognoses naar laadvisies en actieplannen door de betrokken stakeholders (gemeenten, provincies, NAL-regio’s)
- Realiseren van een basisnetwerk ten behoeve van logistieke partijen die ZE-zones beleveren, inclusief laadinfrastructuur binnen ZE-zones als laadinfrastructuur op herkomstlocaties van deze logistieke partijen (bijvoorbeeld bedrijventerreinen).
- Ontwikkeling van snellaadfaciliteiten langs het hoofdwegennet en goederenvervoercorridors om de vlekkenkaart van stedelijke gebieden te verbinden en aan te sluiten bij EU-ambities voor een dekkend netwerk.
- Verspreiding van laadinfrastructuur van ZE-zones door heel Nederland.
Binnenvaart
- Start met enkele oplaadstations op strategische punten.
- Uitbreiding naar belangrijkste vaarwegcorridors in Nederland.
- Uitbreiding naar overige routes waar elektrische varen kansrijk is.

Handreiking Logistiek laden

Elektrische logistiek komt steeds meer voor, ook dankzij stimulerende maatregelen vanuit het klimaatakkoord en de invoering van ZE-zones voor stadlogistiek in inmiddels 27 steden in Nederland. De totale kosten van elektrische voertuigen worden steeds gunstiger, de onderhoudskosten zijn minder. Voor deze elektrische voertuigen is voldoende laadinfrastructuur nodig. In deze handreiking wordt de rol van de gemeente toegelicht.

De gemeente speelt een stimulerende, faciliterende of regulerende rol. Hoe actiever de rol, hoe meer invloed gemeenten hebben op:

Doorlooptijd van realisatie
Groei in beschikbare laadoplossingen
Bereidheid van logistieke partijen om te investeren in ZE voertuigen
Mate van innovatie binnen de gemeente rondom ZE logistiek

Zodra de rol van de gemeente is bepaald, volgen er drie actie lijnen:

Bepaal de laadbehoefte
Zet beleid op voor logistiek laden
Zoek brede samenwerking

Eindrapport Qirion Panteia: Maak ruim baan voor elektrisch goederenvervoer

Panteia heeft samen met Qirion een onderzoek uitgevoerd voor ElaadNL. Voorwaarde voor een snelle transitie naar elektrisch logistiek vervoer is dat de laadinfrastructuur tijdig uitgerold wordt. Het laden van een elektrische truck vraagt in korte tijd veel stroom op hoge vermogens. Het onderliggende stroomnet moet hiervoor vroegtijdig voorbereid worden. Lees in dit rapport hoe Panteia en Qirion zijn gekomen tot een gezamenlijk actieplan om deze netverzwaring op gang te brengen.