Meest gestelde vragen
Tijdens het participatietraject voor Verantwoord op weg zijn onderstaande vragen gesteld.
- Is er een maximum voor het aantal wielertoertochten per jaar?
- Hoe hard mogen landbouwvoertuigen rijden?
- Wat zijn de regels voor stiltegebieden?
- Hoeveel lawaai mag een motor maken?
- Is er eerder onderzoek gedaan naar ervaren overlast in Zuid-Limburg?
- Zijn er verkeersmetingen gedaan?
- Wat leveren handhavingsacties op?
- Zet ‘Verantwoord op weg’ ook in op handhaven?
-
Ja. Er is een maximum gesteld aan het aantal toertochten per jaar en per categorie. Zo is per weekend maximaal 1 vergunningplichtige toertocht toegestaan.
Op de website van Limburg Cycling staat onderstaande uitleg:
Sinds 2014 hebben 12 Zuid-Limburgse gemeenten en de Belgische gemeente Voeren uniform beleid voor wielertoertochten. Belangrijkste onderwerpen van dit beleid zijn:
- Een coördinatiepunt geeft vorm en inhoud aan het beleid
- Meldingsplicht voor tochten tussen 100 en 250 deelnemers
- Vergunningsplicht voor tochten groter dan 250 deelnemers met duidelijke voorwaarden
- Maximering aantal toertochten per jaar en per categorie grootte
- Maximaal 1 vergunningplichtige toertocht per weekend
- Permanente tijdmeting niet toegestaan (op heuvels in overleg wel)
- Financiële afdracht van max. €0,50 per deelnemer vanaf 250 deelnemer
Limburg Cycling geeft invulling aan het coördinatiepunt. Het beleid is hier te vinden.
Vragen? Neem contact op met Milan van Wersch.
Achtergrond wielerbeleid
Fietsen en wielrennen leveren een belangrijke bijdrage aan de branding en economie van het gebied, maar de toename kent ook een keerzijde en legt een druk op het gebied. Het doel van het beleid is het realiseren van een regiefunctie in het kader van het creëren van een totaalplaatje wielertoertochten van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg en anderzijds duidelijke kaders te stellen voor gemeenten en organisatoren van wielertoertochten om daarmee de overlast voor de inwoners, veroorzaakt door wielertoertochten, te beperken en te spreiden.
Het beleid maakt onderscheid in wielerwedstrijden (afgesloten parcour met wedstrijdelement), wielertoertochten (openbaar parcour, geen wedstrijd element en verkeersregels) en cyclotoerisme (recreatieve fietser, kleinschalig of groepsverband, max 100 p).
Meldings- en vergunningsplicht
Ten aanzien van de meldings- vergunningsplicht geldt:
Cat.
Min. Aantal deelnemers
Max. aantal deelnemers
Meldings-verzoek
Meldings-plicht
Evenementen vergunning
Maximering
1.
0
100
X
Geen max aantal
2.
101
250
X
Geen max aantal
3.
251
1.000
X
Max van 20 per jaar
4.
1.001
5.000
X
Max van 9 vastgestelde per jaar
5.
5.001
15.000
X
Max van 3 vastgestelde per jaar
15.001
Niet toegestaan
Uitzonderingen:
- Gekoppeld aan mondiale wedstrijden
- Zonder racefiets en/of mountainbike
Overige kaders:
- Indien de route van een wielertoertocht in conflict komt met een traditioneel evenement (bijvoorbeeld een processie), heeft het traditioneel evenement altijd voorrang op de wielertoertocht.
- Er zijn geen wielertoertochten door stiltegebieden en Natura 2000 gebieden buiten de openbare weg toegestaan. Bovendien is gemotoriseerd verkeer buiten de openstaande (openbare) wegen en terreinen in deze gebieden verboden.
- Het is niet toegestaan om wielertoertochten over voetpaden te laten gaan, dit geldt ook voor mountainbike tochten.
- In zeer bijzondere omstandigheden kan de burgemeester dan wel het college van burgemeester en wethouders gemotiveerd afwijken van het vorengenoemde beleid (hardheidsclausule).
-
De maximum snelheid voor een tractor is 40 km per uur. Een enkele tractor kan technisch hooguit 55 km per uur.
Zie verder de website van Landbouwverkeer:
Landbouwverkeer - Welke regels gelden er voor landbouwvoertuigen? | SWOV
-
De stiltegebieden zijn de Provincie Limburg aangewezen. Ze zijn te herkennen aan het blauwe bord.
Ter bescherming van de stiltegebieden zijn bepaalde activiteiten niet toegestaan. Menselijk activiteiten mogen niet meer dan 40dB veroorzaken Dit is te vergelijken met het geluid van vogels bij zonsopkomst. De provincie is voor dit beleid bevoegd gezag.
Wat mag er wel?
- Rustig recreëren, wandelen en fietsen zijn toegestaan.
- Gemotoriseerd verkeer is alleen toegestaan op openbare wegen, dus niet ‘off the road’.
- Voor cafés, restaurants, campings en dergelijke gelden de spelregels zoals afgesproken met de gemeente (Activiteitenbesluit, Omgevingsvergunning).
- Soms zijn er geluiden die horen bij gewone werkzaamheden in stiltegebieden zoals het omzagen van bomen of boeren die machines gebruiken om hun land te bewerken. Deze geluiden zijn toegestaan.
Wat mag er niet?
- In stiltegebieden mag u niets doen dat lawaai maakt, dus u mag er geen lawaaiige apparaten gebruiken.
- Toertochten of wedstrijden met motorvoertuigen en bromfietsers (zoals Solex) zijn niet toegestaan.
Kijk voor de stiltegebieden in Limburg op de website van Provincie Limburg.
-
Bestuurt u een motorvoertuig, bromfiets of snorfiets, dan mag u daarmee geen geluidsoverlast veroorzaken. Bijvoorbeeld door een kapotte uitlaat of onnodig getoeter. Zo staat op rijksoverheid.nl.
Ten aanzien van motoren is per motor een toegestaan geluidsniveau/norm vastgesteld. Motoren met een bepaalde leeftijd kennen geen geluidslimiet volgens de wet.
Dit betekent dat bij handhaving van geluidsovertredingen per motor
- het type motor moet worden ingevoerd.
- de motor een bepaald toertal moet draaien
- en dat de waarde die uit de meting voortvloeit bepaalt of de waarde de norm overtreedt.
Kijk voor meer info op Rijksoverheid.nl: Hoeveel geluid mag mijn motorvoertuig of bromfiets maken? | Rijksoverheid.nl
-
Er hebben diverse onderzoeken plaatsgevonden in Zuid-Limburg over overlast. Voor Verantwoord op weg zijn de volgende onderzoeken geraadpleegd: rapport Flycatcher, het bewonersonderzoek toerisme Zuid Limburg dat de Provincie Limburg heeft gedaan, het rapport Waardevol Toerisme van de Raad voor Leefomgeving en Infra.
Ervaren overlast
Uit deze onderzoeken, veelal enquêtes, komen de volgende kengetallen naar voren:
- 31% van de inwoners van Zuid-Limburg zegt overlast te ervaren van wielrenners
- 27% van de inwoners van Zuid-Limburg zegt overlast te ervaren van motoren.
- 69% van de inwoners vindt dat toeristen voor verkeersproblemen zorgen in Zuid-Limburg
- 20% van de inwoners van Vaals geeft aan overlast door toeristisch/recreatief verkeer te ervaren
- 44% van de inwoners van Gulpen-Wittem geeft aan overlast door toeristisch/recreatief verkeer te ervaren
- In Eijsden-Margraten geeft slechts 17% aan overlast door toeristisch/recreatief verkeer te ervaren
Toerisme
Uit het onderzoek van de provincie blijken duidelijke verschillen; Vaals scoort hoog in het steunen van toerisme, in Gulpen-Wittem is 16% van de mensen echt tegen toerisme ('ik steun het niet'). Desondanks erkennen bewoners de sterke positieve effecten van toerisme. In Vaals is 63% van mening dat de voordelen van toerisme in het algemeen zwaarder opwegen dan de nadelen, in Eijsden Margraten is dat 54% en in Gulpen - Wittem 46%. Gulpen - Wittem heeft tevens de meeste respondenten die van mening zijn dat dit niet het geval is (23%). Dit staat in lijn met de resultaten op het gebied van overlast van gemotoriseerd verkeer; 25% Gulpen Wittem tegenover 7% in Eijsden-Margraten en 7% in Vaals. Gulpen-Wittem ervaart beduidend meer overlast als het gaat om:
Gulpen-Wittem
Eijsden-Margraten
Vaals
Gevaar op de weg
30%
15%
26%
Wielrenners/fietsers/MTB
44%
18%
14%
Parkeren
13%
8%
10%
Meer verkeersproblemen door toerisme
80%
54%
78%
Toeristen zorgen voor overlast
44%
17%
21%
Toenemend aantal toeristen vermindert de leefbaarheid
44%
23%
20%
Wat voor soort drukte vinden we acceptabel?
Overlast, hinder en gedrag kunnen ook een gevolg zijn van drukte of intensiteit.
50.000 voetbalsupporters bij de Amsterdam Arena in 2 uur is een geaccepteerde drukte.
50.000 bezoekers in 2 uur bij de ijskraam in het Gulpdal achten we niet acceptabel.Enkele kengetallen om hier een beeld bij te krijgen:
- Het Geuldal bij Epen - Mechelen kent 1-1,25 miljoen bezoekers per jaar
- Het Vijlenerbos kent 1-1,25 miljoen bezoekers per jaar.
- Vaals kent 635.000* overnachtingen per jaar
- Gulpen - Wittem kent ruim 718.000** overnachtingen per jaar
- Eijsden - Margraten kent 322.000* overnachtingen per jaar
*overnachtingen zijn gerekend vanaf 6 jaar en ouder
**overnachtingen zijn gerekend vanaf 14 jaar en ouder
Maar dit zegt nog niets over drukte. Vandaar dat we dit omrekenen naar de grootheden dichtheid en intensiteit die meer zeggen over de drukte. Dichtheid is het aantal toeristen per oppervlakte per dag. Intensiteit is het aantal toeristen per inwoner.
Voor onze gemeenten gelden de volgende kengetallen:
Gulpen-Wittem
Vaals
Eijsden-Margraten
Aantal inwoners
14.246
10.055
25.517
Aantal overnachtingen
718.000
635.000
322.000
Oppervlakte
73
24
77
km2
Intensiteit
50
63
13
Overnachtingen per inwoner
Dichtheid (gemeentegrootte km2)
27
73
11
Overnachtingen per km2 per dag
Verhard oppervlak
1.140.000
546.713
1.863.516
M2
Dichtheid (opp wegverharding infra)
17,26
31,82
4,73
Als vergelijking hebben we ook de kengetallen behorende bij Maastricht en Amsterdam opgevraagd.
Amsterdam
Maastricht
Intensiteit
16
8
Overnachtingen per inwoner
Dichtheid
232
50
Overnachtingen per km2 per dag
Wat opvalt is dat intensiteit in onze gemeenten hoger ligt dan Amsterdam en Maastricht. Qua dichtheid blijven we ruim beneden Amsterdam, maar ligt Vaals hoger dan Maastricht. Wat ook opvalt is dat de inwoners van Gulpen-Wittem meer overlast ervaren dan de inwoners van Vaals terwijl de kengetallen iets anders laten zien, namelijk dat Vaals een hogere intensiteit en dichtheid kent. Wat niet uit de onderzoeken blijkt, is het aantal dagrecreanten dat de drie gemeenten bezoekt. We beschikken slechts over kengetallen bezoekers van bepaalde natuurgebieden, maar dit kunnen zowel de eigen inwoners, dagrecreanten als verblijfsrecreanten zijn. Voor de Efteling, het Noorzeestrand en Park Hoge Veluwe kan vrij precies aan de hand van entreekaartjes of parkeerkaartje berekend worden hoe druk het is op een dag met bezoekers. Maar voor Zuid-Limburg en zeker onze drie gemeenten is dat nog niet inzichtelijk. Duidelijk is wel dat de dagrecreanten een surplus zijn op de overnachtingen; de intensiteit en de druk in Zuid-Limburg is dus hoger dan de kengetallen laten zien. We mogen dus rustig spreken van een drukbezochte regio.
Vermeldenswaardig hierbij is wel dat de meeste weggebruikers zich keurig gedragen, maar dat de excessen vaak voor de overlast zorgen. Dat deze overlast niet eenvoudig door politieoptreden aangepakt kan worden, is lang niet altijd bekend. Zo weet nauwelijks iemand dat oude motorfietsen geen decibel begrenzing kennen en dus ook al genereert de motor 100 dB de bestuurder niet in overtreding is.
Gelet op deze aantrekkelijke locaties in ons landschap, worden er ook veel evenementen georganiseerd in het gebied. Evenementen die gebruik maken van de openbare wegen en niet statisch zijn (zoals een rommelmarkt, kerstmarkt of braderie), zijn:
- Toerversie Amstelgold
- Limburgs Mooiste
- Bart Brentjens challenge
In onderstaande tabel is weergeven hoeveel van dit soort evenementen in onze gemeenten wordt georganiseerd.
Vaals
Gulpen-Wittem
Eijsden-Margraten
Wieltoertochten
31
51
43
wielerwedstrijden
3
11
11
Auto-toer-rally’s
1-5
8
4
motortoertochten
0
0
0
Een belangrijk aandachtspunt ten aanzien hiervan is het Wielerbeleid. Dit is gericht op toertochten, niet zijnde wedstrijden. Het wielerbeleid is vastgesteld door 16 gemeenten en stelt onder andere dat de tochten een meldingsplicht hebben vanaf 100 deelnemers en een vergunning nodig hebben vanaf 250 deelnemers.
Zie ook: Zijn er verkeersmetingen gedaan?
Zie ook: Wat leveren handhavingsacties op?
-
Om inzicht in gegevens te krijgen in de relatie tussen ervaren verkeersoverlast en daadwerkelijke verkeerscijfers, hebben we enkele metingen uitgevoerd.
We hebben verkeersmetingen in de gemeente Eijsden-Margraten en Gulpen-Wittem gedaan op een punt op de Mergellandroute in het toeristisch seizoen. In Vaals hebben we metingen gedaan in het toeristisch seizoen met telslangen (welke alleen de gemotoriseerde voertuigen telt) en net buiten het seizoen een telling met een verkeerssysteem. De resultaten zijn als volgt.
Mheer (Duivenstraat - Dorpstraat)
- 2000 motorvoertuigen per etmaal
- 1,2% motoren
- 35,5% van de motoren rijdt te hard
- 10% fietsers
Slenaken (Dorpstraat)
- 4660 motorvoertuigen per etmaal
- 5,1% motoren
- 4,5% van de motoren rijdt te hard
- 10% fietsers
Vijlenerbos
- Epenerbaan (tussen Rugweg en Rarenderstraat) 1500 motorvoertuigen per etmaal
- Epenerbaan (tussen Belletterweg en Zevenwegenweg) 1500 motorvoertuigen per etmaal
- Camerig (tussen Lingbergweg en Terpoorterweg) 2700 motorvoertuigen per etmaal
- 6,4 % motoren
- 12,6 % van de motoren rijdt te hard
- 11 % fietsers
-
Vanaf 1 juni 2020 tot en met 6 september 2020 zijn in totaal op 37 dagen handhavingsacties uitgevoerd. Aandacht ging speciaal uit naar verkeersagressie in al haar facetten. Te denken valt aan snelheidsovertredingen/inhalen in inhaalverboden/geluidsoverlast/rood licht negeren en gevaar of hinder veroorzaken (art.5 Wegenverkeerswet 1994). Het is theoretisch mogelijk om de cijfers van het aantal verbalen te filteren uit het systeem. Echter is dit natuurlijk geen goede weergave van de overlast die de inwoners ervaren. Wat duidelijk is geworden aan de hand van handhavingsacties en sfeerrapportages is dat de Mergellandroute met name binnen de genoemde gemeenten overlastgevend is. Daarnaast zijn de N595(Valkenburg-Wittem), N278 (Maastricht-Vaals) zogenaamde overlastwegen.
Verder zijn wegen rondom horecagelegenheden in het Heuvelland/Mergelland ook overlastgevend. Denk aan Epen - Julianastraat - Eperheide - Camerig, Slenaken - Loorberg - Heijenrath, Vaals - Drielandenpunt - Epenerbaan, Eys, Noorbeek, Mheer - Duivenstraat enz.
Eén motorencontrole leverde de volgende resultaten: 51 motoren zijn staande gehouden 3 motoren produceren 0<4dB te veel, 13 motoren produceren > 4dB te veel.
Meldingen van overlast
Naast de objectieve metingen en handhavingsactie, zijn er ook meldingen bekend bij de gemeenten van overlast. De meldingen zijn afkomstig van
- het buurtschap Rott (tussen Vijlen en Mechelen),
- het buurtschap Hilleshagen (tussen Vijlen en Mechelen),
- de Vijlerberg bij Vijlen,
- de Julianastraat te Epen,
- de Terpoorterweg bij Epen,
- de Hoofdstraat door Mechelen,
- het Keizer Willempad bij Wijlre,
- de Dorpstraat te Mheer
- en de oude kern van Eijsden.
Daarnaast zijn er nog meldingen over extreme drukte.
Epenerbaan tussen Lodge 7 en Groenewegen:
Lange gestrekte weg waarbij weinig tot geen uitdagingen zijn die verkeersdeelnemers doen afwijken van de verkeersregels, uitgezonderd individuele snelheidspieken. Aandachtspunt hier zijn de beide parkeerplaatsen.
Epenerbaan tussen Zevenwegenweg en Buitenlust:
Bochtige weg met veel uitdagingen voor tweewielig motorverkeer. Pieksnelheden kunnen hoog en kort zijn. Veroorzaakt vaak geluidoverlast en asociaal rijgedrag.
Buitenlust en ijssalon thv Camerig:
Zeer drukke weg met diverse verkeersdeelnemers. In piekuren veel verkeersdeelnemers en weinig snelheid, bij daluren minder verkeersdeelnemers en hogere snelheden. Rondom de diverse horecagelegenheden kans op opstopping door volle parkeerplaatsen.
Dit betreft vooral verkeerskundige meldingen, verderop wordt uitgebreid ingegaan op meldingen van inwoners en betrokkenen.
-
Ja! En toch is menige deelnemer aan de werkgroepen bezorgd of handhaven wel voldoende verankerd wordt in de aanpak. Onderstaand de feiten.
Politie is vaste partner
De politie is vanaf de start vaste partner van het project ‘Verantwoord op weg’. De politie Heuvelland heeft in 2021 meetapparatuur besteld om via reguliere patrouilles zelfstandig te kunnen handhaven op motorlawaai. Voorheen moest een specialistische eenheid apart worden ingepland en ingezet.
Verder heeft de politie voor dit seizoen al meerdere handhavingsacties gepland op geluid, snelheid en gedrag. Tegelijkertijd weten we dat de politie te weinig menskracht heeft om in iedere kern regelmatig aanwezig te zijn. Daarom wordt aan de gemeenteraden voorgesteld om op korte termijn actief in te zetten op handhaving op gedrag, snelheid en geluid. En tegelijkertijd de burgemeesters te vragen een sterk signaal af te geven in de zogenaamde driehoek met het directe verzoek voor meer capaciteit van de politie in de Lijn-50-gemeenten.Lobby voor terugdringen van geluid van motoren
Daarnaast doet ‘Verantwoord op weg’ mee aan een lobby richting Den Haag en Europa om het geluid van motoren terug te brengen naar hetzelfde db-niveau als dat van een auto. Op dit moment is het db-niveau van een motor gekoppeld aan het type motor en mag de ene motor 105 db maken en een andere 80 db. Ook zet het project in op een verplichte APK van motoren, zodat ieder jaar de motor gecontroleerd wordt op een verkeerde (race)uitlaat, net als bij een auto.
Ervaring opdoen met afsluitingen voor motoren en/of auto’s
Voor motorluwe of gemotoriseerd luwe zones staat een pilot op stapel. We willen zien wat de effecten op de omgeving zijn als we enkele straten of een gebied afsluiten voor motoren en/of auto’s. Leiden afsluitingen tot een oplossing of verplaatsing van een probleem? is daarbij de vraag.
De visie: handhaven als ‘sluitstuk’
Het project ‘Verantwoord op weg’ is ervan overtuigd dat we eerst moeten zorgen voor goede infrastructuur en goede voorlichting en dan pas moeten inzetten op handhaven. Handhaving als ‘sluitstuk’ van een aanpak wordt dat ook wel genoemd. Deze visie wordt ondersteund door expert en door de ervaringen van de politie zelf. Sommige deelnemers van de werkgroepen zijn (nog) niet overtuigd van de visie. Zij zijn van mening dat handhaving de belangrijkste oplossing voor de ervaren verkeersoverlast is.